Inteligentne kontrakty są fundamentalnym elementem Web3, ewoluującego, zdecentralizowanego Internetu. Firmy, które rozumieją, jak korzystać z inteligentnych kontraktów, mogą zyskać przewagę nad konkurencją. W jaki sposób? Czy smart kontrakty mogą mieć pozytywny wpływ na bezpieczeństwo transakcji?
Sprawdźmy!
Czym jest inteligentny kontrakt?
Inteligentny kontrakt nie jest typową umową prawną. To program komputerowy, który zapewnia, że rzeczy są wykonywane zgodnie z umową między stronami.
Inteligentne kontrakty to aplikacje zawierające linie kodu, które uruchamiają określone działania po spełnieniu wcześniej zdefiniowanych warunków. Ten mechanizm zapewnia, że wszystkie zaangażowane strony wywiązują się ze swoich obietnic.
Wiele inteligentnych kontraktów jest prawnie wiążących, podobnie jak tradycyjne umowy. Jeśli jedna ze stron nie jest w stanie wypełnić swoich zobowiązań, może ponieść konsekwencje prawne.
Inteligentne kontrakty działają w oparciu o technologię blockchain. To kryptograficznie zdecentralizowana, cyfrowo rozproszona księga rejestrująca transakcje. Istnieje w sieci komputerów, a nie na pojedynczym serwerze. Po wdrożeniu inteligentnego kontraktu do zdecentralizowanej sieci, żadna ze stron nie może wejść i zmienić warunków bez zgody sieci.
Składniki inteligentnego kontraktu
Większość inteligentnych kontraktów działa na blockchainie Ethereum (ile wynosi aktualna wartość Ethereum?). Istnieje jednak wiele konkurencyjnych blockchainów, takich jak EOS, Polkadot czy Tron. Kontrakty na blockchainie Ethereum wykorzystują język programowania Solidity. Inne mogą wykorzystywać Vyper, Yul lub Rust.
Wszystkie strony tworzące smart kontrakty, powinny określić:
- W jaki sposób blockchain będzie reprezentował transakcje i dane;
- Jak i kiedy wprowadzać ręczne wyjątki, jeśli jest to pożądane;
- Warunki uruchomienia działania;
- Ramy rozstrzygania sporów, w tym wybór prawa.
Jak działają inteligentne kontrakty?
Gdy warunek lub zestaw warunków zostanie spełniony, inteligentny kontrakt automatycznie wykonuje działania określone w umowie. Działania te mogą być dowolne, od przekazywania środków między stronami po wysyłanie powiadomień na telefon. Jednym z najprostszych przykładów jest automat vendingowy.
Inteligentny kontrakt "szuka" aktualizacji z wyroczni, która łączy blockchain z zewnętrznymi danymi. Wyrocznie umożliwiają inteligentnym kontraktom wysyłanie sygnałów do innych systemów w celu wyzwalania działań.
Po zakończeniu transakcji, wyrocznia informuje inteligentny kontrakt, a blockchain aktualizuje się, aby odzwierciedlić zakończoną transakcję.
Korzyści płynące z inteligentnych kontraktów
Inteligentne kontrakty są przełomowe i pomocne dla biznesu w niemal wszystkich branżach.
- Bezpieczeństwo: Ze względu na niezmienny charakter technologii blockchain, włamanie się do inteligentnego kontraktu jest trudne. Nikt nie może zmienić jednego rekordu bez konieczności przechodzenia przez cały łańcuch, co wymagałoby zhakowania większości komputerów uczestniczących w sieci;
- Wydajność: Inteligentne kontrakty eliminują potrzebę przechodzenia przez strony trzecie, takie jak fizyczni depozytariusze i podmioty obsługujące aktywa, eliminując opóźnienia w realizacji. Natychmiast po spełnieniu warunków inteligentny kontrakt wykonuje uzgodnione działanie;
- Dokładność: Ryzyko błędu ludzkiego po ich wdrożeniu jest niskie;
- Przejrzystość: Inteligentne kontrakty są dystrybuowane w sieci, a wszystkie zaangażowane strony mają dostęp do kopii kontraktu;
- Oszczędności finansowe: Smart kontrakty eliminują potrzebę angażowania pośredników.
Jak każda technologia, inteligentne kontrakty mają jednak swoje wady. Nie można cofnąć się i zmienić kodu w przypadku wykrycia błędów. Jesteś również całkowicie zależny od dewelopera, który programuje kontrakt. To może utrudniać weryfikację, czy kod zawiera wszystkie warunki.
Jak wykorzystać blockchain i smart kontrakty w biznesie?
Oto kilka rzeczywistych przykładów zastosowań inteligentnych kontraktów w różnych branżach:
1. Zautomatyzowanie pracy
Wiele firm korzysta dziś z oprogramowania do automatyzacji przepływu pracy, aby poprawić wydajność operacyjną. Automatyzacja przepływu pracy jest podobna do inteligentnych kontraktów, ponieważ również opiera się na procesie "Jeśli X, to Y". Jednak w przeciwieństwie do inteligentnych kontraktów, większość programów workflow nie jest połączona z blockchainem.
Połączenie inteligentnych kontraktów z automatyzacją przepływu pracy może pozwolić firmom wykorzystać pełną moc tego oprogramowania.
2. Ochrona własności intelektualnej
Inteligentne kontrakty mogą pomóc twórcom chronić ich własność intelektualną. Twórcy mogą korzystać z inteligentnych kontraktów w celu przeniesienia lub zachowania prawa własności do treści podczas transakcji.
Twórca NFT może chcieć zachować prawo własności do swoich dzieł sztuki, jednocześnie przenosząc własność tokena na kupującego. W inteligentnej umowie NFT mogą oni określić jasne warunki własności i płatności chroniące ich prawa.
Artyści mogą również otrzymywać tantiemy za pomocą inteligentnych kontraktów.
3. Zarządzanie łańcuchem dostaw
Łańcuchy dostaw są niezwykle złożone, zwłaszcza w przypadku dużych firm zarządzających tysiącami transakcji dziennie. Automatyzacja prowadzenia dokumentacji przy użyciu inteligentnych kontraktów i technologii blockchain tworzy solidną, wiarygodną ścieżkę audytu wszystkich działań w łańcuchu dostaw.
Może to ułatwić śledzenie i rozwiązywanie problemów, a także zapewnić przejrzystość dla partnerów w zakresie źródła i statusu ich towarów w tranzycie.
- Inteligentne kontrakty mogą automatycznie oceniać i weryfikować status transakcji, wystawiać płatności;
- Rejestrować wpisy w księdze;
- Oznaczać wyjątki do ręcznej interwencji;
- Automatyzacja tych zadań może znacznie uprościć zarządzanie łańcuchem dostaw dla firm każdej wielkości.
