W ubiegłym roku Rzecznik Praw Obywatelskich alarmował, że ustawa o równym traktowaniu jest nieskuteczna. Świadczy o tym fakt, że w ciągu pięciu lat od uchwalenia ustawy, na jej podstawie toczyło się w Polsce zaledwie pięć postępowań sądowych. Z badań przeprowadzonych przez RPO wynika, że 85 proc. osób, które doświadczyły dyskryminacji w 2015r. nie zgłosiło tego faktu żadnej instytucji. Mimo, że Polacy potrafią rozpoznać przejawy dyskryminacji, to nie mają świadomości, że zabrania jej prawo krajowe i międzynarodowe. Duże znaczenie ma również obawa przed retorsjami spowodowanymi zgłoszeniem przypadku dyskryminacji.
Polacy nie mają zaufania do organów i instytucji publicznych, a także nie wierzą w skuteczność interwencji. Dlatego konieczne jest podjęcie odpowiednich działań w zakresie wzbudzenia zaufania obywateli do instytucji publicznych, a także zwiększenie świadomości prawnej.
W przeciwdziałaniu dyskryminacji kluczowa wydaje się współpraca Rzecznika Praw Obywatelskich i Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania, bowiem na mocy przyjętej w 2010 roku ustawy równościowej do jego kompetencji należy w szczególności: opracowywanie i opiniowanie projektów ustaw w zakresie równego traktowania; przeprowadzanie analiz i ocen rozwiązań prawnych pod kątem respektowania zasady równego traktowania; podejmowanie działań zmierzających do eliminacji lub ograniczenia skutków powstałych w wyniku naruszenia zasady równego traktowania.
Ponadto w 2016 roku zakończono realizację Krajowego Programu Działań na Rzecz Równego Traktowania. Program ten, zgodnie z ustawą, stanowi istotny instrument kształtowania polityki rządu w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji. W chwili zakończenia realizacji programu, niezbędne było pilne rozpoczęcie prac nad programem na kolejne lata.
Poseł na Sejm RP Monika Wielichowska - Pełnomocnik do Spraw Równego Traktowania w Gabinecie Cieni wystosowała w tej sprawie interpelację poselską do Adama Lipińskiego Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania. W swoim piśmie poprosiła Pełnomocnika o odpowiedź na pytania:
- Czy Pan Pełnomocnik, widząc nieskuteczność ustawy o równym traktowaniu, podejmie działania pozwalające przeciwdziałać i zwalczać przypadki dyskryminacji, nawet bez inicjatywy konkretnych ofiar?
- Czy Pan Pełnomocnik współpracuje z Rzecznikiem Praw Obywatelskich w kwestii upowszechnienia wiedzy na temat przepisów antydyskryminacyjnych?
- Czy Pan Pełnomocnik zaplanował zadania na kolejne lata w ramach Krajowego Programu Działań na Rzecz Równego Traktowania? Jakie to będą zadania? Kiedy zostanie przedstawiony program na kolejne lata?
W odpowiedzi na interpelację, Pan Adam Lipiński Pełnomocnik Rządu do spraw Równego Traktowania wyjaśnia, że w dniu 23 maja 2016r. zorganizował w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów seminarium, podczas którego oceniono rozwiązania prawne zawarte w ustawie z dnia 3 grudnia 2010r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania oraz przedstawiono stanowiska za, jak i przeciw nowelizacji jej przepisów.
Pełnomocnik poinformował, że 11 kwietnia br. odbyło się spotkanie, które koncentrowało się na określeniu obszarów możliwej współpracy pomiędzy Pełnomocnikiem Rządu ds. Równego Traktowania i Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Pan Lipiński poinformował, że w ramach Zespołu Monitorującego Krajowy Program Działań na Rzecz Równego Traktowania w 2016r. przeprowadzono ewaluację wewnętrzną Krajowego Programu Działań na Rzecz Równego Traktowania na lata 2013-2016. Dodatkowo w trakcie Ewaluacji członkowie Zespołu Monitorującego przedstawili wstępne propozycje zagadnień i problemów. Pełnomocnik Rządu ds. Równego Traktowania zaznaczył, że w chwili obecnej trwa analiza zgłoszonych propozycji i dopiero po jej zakończeniu zostanie podjęta decyzja o rozpoczęciu prac nad opracowaniem nowej edycji Programu.
W związku z niewyczerpującą odpowiedzią Pana Pełnomocnika, poseł Wielichowska wystosowała kolejną interpelację poselską, w której dopytuje:
- Kiedy odbędą się dalsze dyskusje i analizy w zakresie wdrożenia niektórych przepisów UE w zakresie równego traktowania?
- Kiedy podjęte zostaną konkretne przedsięwzięcia w tej sprawie?
- Kiedy pozna je opinia publiczna?
- Jakie obszary możliwej współpracy między Pełnomocnikiem Rządu do Spraw Równego Traktowania i Rzecznikiem Praw Obywatelskich zostały określone na spotkaniu w kwietniu br.?
- Kiedy zakończy się analiza zagadnień i problemów, jakie powinny znaleźć się w nowej edycji Krajowego Programu Działań na Rzecz Równego Traktowania?
- Kiedy ruszy nowa edycja tego programu?
W odpowiedzi na interpelację poselską pan Adam Lipiński – Pełnomocnik Rządu ds. Równego Traktowania poinformował, że podczas seminarium oceniono rozwiązania prawne zawarte w ustawie z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania oraz przedstawiono stanowiska zarówno za, jak i przeciw nowelizacji jej przepisów.
Pan Lipiński zaznaczył, że w chwili obecnej nadal trwają dyskusje oraz analizy dotyczące ww. ustawy. Poinformował, że analizowane są również propozycje zmian w ustawie przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych. Pan Pełnomocnik poinformował, że ustawa o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania, która ma charakter wdrożeniowy, analizowana jest w odniesieniu do całości systemu prawnego, zapewniającego możliwość ochrony przed dyskryminacją.
W odniesieniu do spotkania z 11 kwietnia br. z Rzecznikiem Praw Obywatelskich oraz Zastępcą Rzecznika Praw Obywatelskich ds. Równego Traktowania, Pan Lipiński poinformował, że wśród obszarów możliwej współpracy wskazano analizę propozycji RPO nowelizacji ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania oraz uczestniczenie RPO w konsultacjach zagadnień do Krajowego Programu Działań na Rzecz Równego Traktowania, a następnie samego Programu.
Pan Pełnomocnik poinformował, że obecnie nie jest możliwe określenie terminu przyjęcia Programu z uwagi na konieczność podjęcia prac związanych z dogłębną analizą Krajowego Programu Działań na Rzecz Równego Traktowania. Pan Lipiński poinformował również, że przygotowany projekt KPDRT będzie poddany ocenie publicznej podczas konsultacji publicznych.
Komentarze